Gedurende één semester heeft onze redacteur Annelize Bourcier in Shanghai rechten gestudeerd aan de East China University of Political Sciences and Law. Wij als redactie van de Incretus vroegen ons af hoe ze deze ervaring beleefd heeft en hebben haar daarom een paar vragen gesteld over haar leven op 8900 km van huis.
Hoe ervaar je je rechtenstudie?
De hele ervaring op zich was geweldig. Sommige klassen vond ik, om eerlijk te zijn, wel wat aan de makkelijke kant. Maar de docenten zijn wel allemaal goed voorbereid en doen hun best om ons wat bij te brengen over het Chinese rechtssysteem. Wat opvallend is, is dat door het systeem in China, de docenten niet alle vragen willen beantwoorden en vaak de discussie stoppen als het te intens wordt. Ook dit hoort bij de Chinese rechtenstudie. Wanneer we specifiek naar het recht kijken hebben ze in China een dogmatische benadering. De focus ligt vooral op het juridische systeem met haast geen verwijzing naar het juridische aspect.
Hoe werkt het Chinese rechtssysteem? Is er iets wat volgens jou moet veranderen binnen dit systeem?
Het rechtssysteem van de Volksrepubliek China (PRC) wordt door de overheid gedefinieerd als een ‘socialistisch rechtssysteem’. Ondanks de officiële definitie is het Chinese rechtssysteem echter voornamelijk gebaseerd op het model van het burgerlijk recht. Vandaar ook dat de Grondwet van de PRC de hoogste wet in China is.
De belangrijkste instantie in het Chinese rechtssysteem is de Communistische Partij van China. Dit is de autocratisch leidende macht. In de Grondwet van 2004 staat nog steeds dat ‘de Chinese burgers zullen doorgaan met het volgen van de democratische volksdictatuur’. Hieruit valt te bezien dat deze partij de macht heeft over de hele Chinese bevolking. Dit zorgt ervoor dat er nauwelijks godsdienstvrijheid is in China. Daarnaast ontbreken ook democratische vrijheden zoals de vrijheid van meningsuiting, vrijheid van drukpers, vrijheid van vereniging en vergadering. Ook is er het probleem dat de Communistische Partij bijna alles kan doen wat ze wilt, aangezien ze niet gecontroleerd wordt. Iets wat volgens mij daarom zou moeten veranderen in het systeem is een instantie instellen die de Communistische Partij controleert, of in ieder geval meerdere instanties de leiding geven zodat niet een partij haar zin door kan drijven; het ‘checks and balances’ systeem.
Wat zijn de grootste verschillen van het onderwijs in Shanghai en in jouw land?
Wat betreft het onderwijzen van recht was er een redelijk groot verschil. Waar we in Nederland voor de meeste vakken een hoorcollege hebben waar we met ruim 200 studenten aanwezig zijn en een werkcollege in een kleinere groep, wordt het onderwijs in China alleen in kleine groepjes gegeven. Mijn klas bestond uit 20 internationale studenten en wij kregen 6 uur per dag les van een Chinese docent in het Engels. Een ander opvallend verschil, is dat we hier in Shanghai presentaties moeten geven en een paper moeten schrijven als tentamen, terwijl we in Amsterdam van elk vak een tentamen schriftelijk moeten maken.
Hoe ervaar je het leven in Shanghai? Heb je makkelijk je plekje kunnen vinden in deze grote stad?
Voor mij kan Shanghai niet gezien worden als een deel van China. Wennen aan het leven hier ging heel makkelijk. Chinezen zijn geweldige mensen, ook al spreken ze vaak slecht Engels. Ze doen gelukkig wel altijd hun best zodat wij ze begrijpen, wat mij erg verbaasde aangezien ik had verwacht dat haast niemand Engels zou spreken. Als westerse exchange student hoef je je in deze stad in ieder geval nergens zorgen over te maken; ik heb mijn weg snel gevonden en voelde mij al meteen thuis in deze miljoenenstad. Tuurlijk zijn er altijd wel dingen die je verbazen, maar dat komt door de culturele verschillen. Een van de dingen die geweldig is aan het leven in China is de app voor je mobiel genaamd Wechat. Met deze app kun je letterlijk alles doen wat je je maar kan bedenken om jouw dagelijkse leven zo gemakkelijk mogelijk te maken. Van eten bestellen, de krant lezen tot het openbaar vervoer nemen, met deze app is alles mogelijk. Zelfs betalen doen we hier met Wechat, in het begin is het lastig om te wennen aan het verschijnsel dat je met je mobiel betaalt maar aangezien er vaak geen andere betalingsmogelijkheid is wordt het snel een deel van je leven. Het zal raar zijn om terug te zijn in Nederland en weer mijn portemonnee uit mijn zak te moeten halen om te betalen in de winkels. Als je het zo bekijkt is China al verder ontwikkeld dan wij.
Naar China gaan was voor Annelize een sprong in het diepe; voor het eerst in je eentje aan de andere kant van de wereld wonen, maar het is uitgelopen op een hele interessante ervaring. Ze raadt daarom iedereen ook aan om de kans te grijpen om in China te gaan studeren of werken. ‘China leeft in onze toekomst, daarom raad ik iedereen die een kijkje in de toekomst wil nemen aan om in China te studeren’.